21 jan. 2018

Iets wat de smartwatch nooit zal hebben: patina

Slijtage door de tand des tijds

Een goede vriend van mij had een probleem met zijn Apple Watch, de digitale kroon verloor een rubberen ring waardoor het horloge zijn waterbestendigheid verloor. Apple maakte er geen probleem van en bood aan zijn "apparaat" te vervangen. Hoewel het zijn probleem oploste, deed het pijn aan mijn horloge-liefhebbende oren. Het deed me beseffen dat één ding een smartwatch nooit zal hebben: patina.

Wat is patina en waarom is het belangrijk?

Sporen van slijtage die ontstaan door tientallen jaren dagelijks gebruik, dat is wat liefhebbers patina noemen. Hoe tegenstrijdig het ook mag lijken, patina op horloges wordt als iets wenselijks beschouwd.

Tudor Oyster-Prince Submariner 7924 (uit 1959) geveild voor $93.750 in 2016 (foto: Christie's)
Tudor Oyster-Prince Submariner 7924 (uit 1959) geveild voor $93.750 in 2016 (foto: Christie's)

Verzamelaars houden ervan dat het tijd kost voordat een horloge eruitziet zoals het er vandaag uitziet. Ontelbare kleine krasjes en af en toe een litteken vertellen het verhaal van vorige eigenaren. Je kunt je zelfs voorstellen dat je wat van de machismo van vorige dragers erft.

Wanneer je een horloge draagt, verbind je je er - letterlijk - mee. De zichtbare tekenen van deze verbinding maken patina persoonlijk en uniek. Wanneer een oud horloge wordt opgeknapt met een nieuwe wijzerplaat, wijzers of andere belangrijke onderdelen worden vervangen, verliest het onmiddellijk zijn charme (en waarde).

Smartwatches en patina

Zoals veel moderne consumentenelektronica is de smartwatch slechts beperkte tijd bruikbaar, omdat deze binnen een jaar wordt vervangen door een beter, sneller en nieuwer model. Hoewel hij nog enige tijd zal blijven functioneren, zal hij kapot gaan of verouderd raken door een gebrek aan toekomstige software-updates. De smartwatch zal simpelweg niet oud genoeg worden om betekenisvolle patina te ontwikkelen.

De Pebble Smartwatch wordt niet langer door software ondersteund en zal geen patina ontwikkelen
De Pebble Smartwatch wordt niet langer door software ondersteund en zal geen patina ontwikkelen

Erfstukken

Patina kan van ongelooflijke waarde zijn - zelfs als het horloge niet zo duur is. Ik beschouw mezelf gelukkig dat ik deze drie horloges heb:

een Zerdax (uit de jaren 60, waard ongeveer €100), een Citizen (jaren 70 ~ €80) en een Seiko (2008, €130)
een Zerdax (uit de jaren 60, waard ongeveer €100), een Citizen (jaren 70 ~ €80) en een Seiko (2008, €130)

Deze horloges werden gedragen door mijn grootvaders en mijn vader, die allemaal zijn overleden. Hun horloges hebben allemaal patina die uniek is voor hen. Krassen, slijtplekken en deuken die zijn verzameld terwijl ze aan hun pols zaten. Deze tekenen van tijd maken deze horloges veel meer waard voor mij dan hun geldwaarde.

Let op de talloze microscopische krasjes die licht reflecteren zoals geen nieuw horloge dat zou doen
Let op de talloze microscopische krasjes die licht reflecteren zoals geen nieuw horloge dat zou doen
Tussen de slijtplekken en krassen zie je minstens drie verschillende kleuren verf druppels
Tussen de slijtplekken en krassen zie je minstens drie verschillende kleuren verf druppels
Het vergulde goud is afgesleten, maar het horloge glanst nog steeds in zonlicht
Het vergulde goud is afgesleten, maar het horloge glanst nog steeds in zonlicht

Conclusie

Wanneer je smartwatches vergelijkt met normale horloges, mag je patina niet vergeten. Een gewoon horloge kan gemakkelijk een leven lang meegaan en bijpassende patina ontwikkelen om dat te bewijzen.

De Apple Watch van mijn vriend werd behandeld als een anoniem "apparaat" toen deze werd vervangen vanwege de losse rubberen afdichting in de digitale kroon. Stel je mijn reactie voor wanneer mijn horlogemaker het horloge van mijn vader zou "repareren" door het te vervangen... Ik zou heel boos worden!

Ook al waardeer je patina vandaag misschien niet, voor de volgende generatie kan dit anders zijn. Ik ben benieuwd hoe de toekomstige generatie zal terugkijken op de dingen die we vandaag waarderen en dragen. Ik denk dat alleen de tijd het zal leren... :-)

De tijd zal leren hoe toekomstige generaties terug zullen kijken op de Apple Watch
De tijd zal leren hoe toekomstige generaties terug zullen kijken op de Apple Watch