5 mrt. 2024

Nee, dat ga ik niet bouwen!

Beter Denken, Beter Werken

Ben je een ervaren ontwikkelaar (dus: je hebt daadwerkelijk dingen gemaakt in het verleden), dan herken je dit scenario misschien wel: mensen die contact met je opnemen en je vragen iets specifieks te bouwen. "Kun je X voor me bouwen?" Een collega-technicus spoorde me ooit aan om vaker nee te zeggen: wees trots op de dingen die je *niet* doet! Laat ik het in deze post uitleggen.

Wensen en Dromen

“Als ik mensen had gevraagd wat ze wilden, hadden ze gezegd snellere paarden”, is een pakkende quote die vaak wordt toegeschreven aan Henry Ford, de beroemde autofabrikant. Toch illustreert het een essentiële gedachte die een goede bouwer naar mijn mening moet adresseren: is het voorgestelde of gevraagde ding echt wat ik zou moeten maken?

“Mensen weten niet wat ze willen totdat je het ze laat zien”, merkte Steve Jobs op, voortbouwend op Ford's concept van snellere paarden, en voegde eraan toe: “Onze taak is om dingen te lezen die nog niet op de pagina staan”. Het is een principe dat, denk ik, degenen die alleen wensen vervullen onderscheidt van degenen die dromen creëren.

Dus, wanneer iemand mij een 'oplossing' presenteert als onderdeel van een verzoek, ben ik op mijn hoede. Ik vraag me af. Ik denk na over wat het probleem is. Zijn er andere manieren om dit probleem aan te pakken? Waarom is de voorgestelde oplossing de beste manier om het te doen? Blijf hongerig (verken meer van de context), blijf dwaas (laat je bestaande kennis je bevindingen niet bepalen).

Gedachten Cultiveren

Je moet uitzoeken wat het beste voor je werkt, maar ik vertrouw er uitgebreid op om dingen op te schrijven en zowel de context als mogelijke oplossingen te schetsen. Ik creëer wat ik 'contextrijke briefings' noem die vaker op een dagboek lijken dan op een definitieve blauwdruk: Het is een levend document dat ik beschouw als grond waarop ik mijn ideeën cultiveer. Ik heb specifieke digitale notitieboeken, één per project/context, die ook dienen als een soort 'swap file' om een project te parkeren of te hervatten. Ik gebruik reMarkable hiervoor, maar ik denk dat elke tablet of papieren notitieboek zou kunnen werken. Het helpt om een plek te hebben om gedachten te bewaren, aangezien sommige ervan tijd nodig hebben om rijkdom te krijgen zoals wijn of whisky.

Ruimte en Tijd

Ruimte en tijd hebben om na te denken is mogelijk nog belangrijker dan gedachten bewaren en cultiveren. Geweldige ideeën zijn fragiel; lawaai en externe meningen of druk kunnen ze doden. Dit inzicht wordt herhaald door verschillende kunstenaars, zoals Pablo Picasso: "Zonder grote eenzaamheid is geen serieus werk mogelijk," of Bob Dylan: "Om creatief te zijn moet je asociaal en gierig zijn." Henrik Karlsson beschrijft deze aphorismen als een gemoedstoestand waarin de mening van anderen de makers niet stoort en waarin ze een verhoogde gevoeligheid bereiken voor de larvale ideeën en vage vragen die in hen opkomen.

Ik adresseer dit zowel fysiek als mentaal. Ik hou ervan om vroeg wakker te worden, om 4:55 uur voordat iemand me kan storen. Ik sluit mezelf graag op op onze zolder, mijn privékantoor, of recentelijk, in virtual reality met Vision Pro. Ik probeer weinig tot geen sociale media te gebruiken, vermijd spontane telefoon- en videogesprekken en neem slechts passief deel aan chat-apps. Ik beschouw mijn smartphone als een noodzakelijk kwaad met een strikt selectief beleid voor meldingen. In plaats van het nieuws te volgen of eindeloos door algoritmisch gevulde contentfeeds te scrollen, geef ik de voorkeur aan slow media zoals boeken of een artikel of blogpost die mij door medemensen wordt aanbevolen. Ik houd een leeslijst bij van dingen die ik later zal bekijken. Maar bovenal cultiveer ik verveling: soms is niets doen de snelste route naar geweldige resultaten. Alternatieven voor mijn kantoor en zolder zijn mijn fiets en hardloopschoenen.

Conclusie

Hoewel niet doen wat gevraagd wordt misschien onvriendelijk lijkt, doe je anderen uiteindelijk een plezier door daadwerkelijk om de resultaten te geven in plaats van 'bezig te zijn' met willekeurige specificaties, oppervlakkige meningen of verzonnen deadlines. Jij en je klant verdienen het: doe die extra stap en lever iets beters.